Vaak tevredenheid over samenwerking tussen speciaal en regulier onderwijs
27-05-2025
De beweging richting inclusief onderwijs krijgt op steeds meer plekken in Nederland concreet vorm. Steeds vaker werken scholen uit het regulier en speciaal onderwijs samen om leerlingen – met en zonder beperking of ziekte – gezamenlijk onderwijs te bieden. Deze ontwikkeling sluit aan bij de landelijke ambitie om in 2035 inclusief onderwijs te realiseren, waarbij ieder kind, ongeacht achtergrond of ondersteuningsbehoefte, op een passende plek onderwijs krijgt. De Inspectie van het Onderwijs heeft recent onderzocht hoe deze samenwerkingen in de praktijk verlopen. Het onderzoek geeft een beeld van de manier waarop scholen invulling geven aan gezamenlijk onderwijs en welke factoren deze samenwerking versterken of juist belemmeren. Voor dit onderzoek vulden 58 schoolleiders een uitgebreide vragenlijst in. Daarnaast voerde de inspectie op 25 samenwerkingslocaties verdiepende interviews met onderwijsprofessionals én leerlingen. Deze gesprekken boden waardevolle inzichten in de ervaringen op de werkvloer, de dilemma’s waarmee professionals te maken krijgen en de behoeften van leerlingen zelf. Om het beeld verder aan te vullen, zijn ook vragenlijsten afgenomen bij leerlingen die deelnemen aan deze vormen van gezamenlijk onderwijs. De resultaten van het onderzoek bieden handvatten voor besturen, intern toezichthouders en beleidsmakers die betrokken zijn bij het vormgeven van inclusieve onderwijsvormen. De inspectie raadt besturen aan met elkaar te bespreken wat de verwachtingen zijn over hoe en door wie het aanbod bekostigd wordt. Daarnaast is het belangrijk dat de samenwerking in het ondersteuningsplan van het samenwerkingsverband komt te staan. Ook kunnen besturen overwegen of de beleidsregelExperiment inclusieve leeromgeving mogelijkheden biedt. Ze onderstrepen het belang van heldere afspraken, wederzijds vertrouwen en een gedeelde visie op onderwijs. Tegelijkertijd wordt ook duidelijk waar nog knelpunten liggen, bijvoorbeeld op het gebied van financiering, personele inzet en de afstemming van verantwoordelijkheden. Voor toezichthouders is het waardevol om deze inzichten te betrekken bij gesprekken met het bestuur over strategische keuzes en de langetermijnvisie op inclusief onderwijs. Hoe wordt er binnen het bestuur gewerkt aan samenwerking met andere scholen? Wat vraagt dat van de organisatie, het team en de ondersteuning? En hoe wordt de kwaliteit en toegankelijkheid van het onderwijs voor álle leerlingen geborgd? Meer informatie over het onderzoek en de bevindingen is te vinden op de website van de Inspectie van het Onderwijs: www.onderwijsinspectie.nl.