PO-Raad en Sectorraad GO: ingrijpen groei cluster 3 en 4

22-05-2025

In een brief aan de Tweede Kamer spreken PO-Raad en Sectorraad GO hun steun uit voor de ambitie om zoveel mogelijk leerlingen thuisnabij onderwijs te bieden. Tegelijkertijd signaleren ze dat het huidige stelsel van passend onderwijs door de constante groei van cluster 3 en 4 ernstig onder druk staat. Om tot inclusiever onderwijs te komen roepen ze op tot stappen op het gebied van bekostiging en huisvesting.

Tussen 2011 en 2024 is het aantal leerlingen in cluster 3 en 4 van het speciaal onderwijs met 14,9 procent gestegen. In het voortgezet speciaal onderwijs gaat het om 13,2 procent. De groei leidt tot tekorten in het landelijk vastgestelde en gemaximeerde budget voor passend onderwijs dat nog is gebaseerd op de leerlingenaantallen in 2011. Hierdoor is er minder geld voor ondersteuning van leerlingen in zowel het regulier als het speciaal onderwijs.

Dit veroorzaakt een vicieuze cirkel: kinderen met een ondersteuningsvraag worden in het regulier onderwijs minder goed geholpen en dit zorgt mogelijk weer voor een hogere instroom van het aantal leerlingen in cluster 3 en 4. De PO-Raad en de Sectorraad GO pleiten ervoor deze dynamiek te doorbreken door het landelijk vastgestelde budget aan te passen aan de huidige situatie.

Daarnaast moet de financiële stabiliteit van zowel het speciaal als regulier onderwijs worden verhoogd. Dit kan door cluster 3 en 4, net als cluster 1 en 2, rechtstreeks en stabiel te bekostigen. Dit kan bijdragen aan een stevigere expertisefunctie voor cluster 3 en 4 en borgt de continuïteit van kennisopbouw en kennisoverdracht. Om grip te houden op de beweging richting inclusiever onderwijs zou het aantal leerlingen in cluster 3 en 4 geleidelijk moeten worden verlaagd en vanuit het (v)so meer ambulante begeleiding binnen reguliere scholen georganiseerd.