Hogere salarissen op achterstandsscholen hebben weinig effect
08-05-2025
De arbeidsmarkttoelage voor ‘achterstandsscholen’ heeft in 2021/2022, het eerste jaar na de invoering, geen groot effect gehad op de instroom, uitstroom en het behoud van leraren op deze scholen. Ook zijn ze niet meer uren gaan werken. Maar het is nog te vroeg om harde conclusies te trekken over de daadwerkelijke effectiviteit van de maatregel. Dat concludeert het Centraal Planbureau (CPB) in het onderzoek ‘Effecten eerste schooljaar arbeidsmarkttoelage Nationaal Programma Onderwijs’. De arbeidsmarkttoelage was bedoeld voor basisscholen en middelbare scholen met een hoge achterstandsscore. Een hoger salaris zou leraren motiveren om extra uren te werken of bewust te kiezen voor deze scholen, en er dan ook te blijven. Maar volgens CPB-onderzoeker Paul Verstraten is het effect van de toelage beperkt. Waarom is niet helemaal duidelijk. Wellicht kwam de aankondiging van de toelage te laat. De toelage werd in augustus 2021 aangekondigd, terwijl veel leraren hun keuze voor een baan al voor het einde voor de zomervakantie hebben gemaakt. Toch zijn er ook positieve signalen. ‘Bij sommige middelbare scholen buiten de grote steden zagen we signalen dat de toelage hielp om docenten iets langer vast te houden’, zegt Verstraten. In het voortgezet onderwijs betekende de regeling gemiddeld een salarisverhoging van 6,7 procent, in het basisonderwijs ging het om een stijging van zo’n 8 procent. Volgens Verstraten laat het uitblijvend effect zien dat financiële prikkels alleen niet voldoende zijn. De arbeidsmarkttoelage liep oorspronkelijk tot het einde van het schooljaar 2022-2023, maar is verlengd tot en met 2025.